TARSİM ve Tarım Sigortası Nedir?

Tarım sektörü, iklim değişikliği ve doğal afetlerin etkisiyle her geçen gün daha fazla riskle karşı karşıya kalır. Bu risklere karşı çiftçilerin ekonomik direncini artırmak ve üretim sürekliliğini sağlamak adına devlet destekli sigorta sistemleri büyük önem taşır. TARSİM, bu alanda faaliyet gösteren ve çiftçiye özel teminatlar sunan entegre bir güvence sistemidir. Tarım sigortası ise ürünleri, hayvan varlıklarını, seraları ve hatta arıcılık faaliyetlerini dahi kapsayarak üreticiyi çok yönlü korur. Bu kapsamlı yapısıyla TARSİM, sürdürülebilir tarım politikalarının en güçlü finansal bileşenlerinden biri haline gelir.

TARSİM Nedir? 

Tarım sektörünün sürdürülebilirliği, üretim miktarının yanı sıra üreticinin doğal afetlere, hastalıklara ve diğer risk unsurlarına karşı ne kadar korunduğuyla da doğrudan ilişkilidir. Bu noktada çiftçilerin karşılaşabileceği olumsuzluklara karşı ekonomik güvence sağlamayı hedefleyen sistemlerin başında TARSİM gelir. TARSİM, Türkiye'deki tarımsal üretimin güvence altına alınması amacıyla oluşturulmuş kapsamlı bir sigorta sistemidir.

TARSİM açılımı, "Tarım Sigortaları Havuzu" olarak tanımlanmakta olup bu yapı, kamu-özel sektör iş birliği çerçevesinde faaliyet gösterir. Sistem, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ve sigorta şirketlerinin ortak katkılarıyla yönetilir. TARSİM’in temel amacı; doğal afetler, bitkisel hastalıklar, hayvan ölümleri, seralara zarar veren dolu yağışları ve don olayları gibi tarımsal riski yüksek durumlarda üreticinin uğrayacağı zararları minimuma düşürmektir.

Tarım sigortası, üreticinin mali güvenliğinin yanı sıra ülke ekonomisinin temel dayanaklarından biri olan tarım sektörünün istikrarını da koruma altına alır. Üretici, poliçe kapsamında belirlenen koşullara göre devletten prim desteği alarak sigorta yaptırabilir. Böylelikle sigortanın erişilebilirliğini artırır.

Tarım sigortası nedir ve üreticiye nasıl katkı sağlar soruları çiftçinin temel haklarını belirler. Tarım sigortası; çiftçinin tarlasındaki üründen büyükbaş ve küçükbaş hayvanlarına, seralarına hatta arıcılık faaliyetlerine kadar geniş bir alanı kapsar. Örneğin, dolu nedeniyle ürün kaybı yaşayan bir üretici, zararını TARSİM kapsamında teminat altına alarak ekonomik istikrarını sürdürebilir.

TARSİM’in bir diğer avantajı ise bölgesel risk haritalarına göre şekillenen fiyatlandırma sistemi sayesinde daha adil ve objektif bir prim yapısı sunmasıdır. Ayrıca hasar durumunda yapılan hızlı ekspertiz ve ödemeler, üreticinin yeniden üretim sürecine geçişini kolaylaştırır. TARSİM, tarımsal üretimin devamlılığı ve çiftçinin refahı için önemli bir rol oynar. TARSİM sayesinde tarım faaliyetleri doğanın düzenine bırakılmadan planlı ve kontrollü bir şekilde sürdürülebilir hale gelir.

Tarım Sigortası Nasıl Yaptırılır? 

Tarım faaliyetleri, doğa koşullarına doğrudan bağlı olması nedeniyle birçok risk barındırır. Sel, dolu, fırtına, don, kuraklık gibi meteorolojik olaylar, çiftçilerin emeklerini bir anda yok edebilir. Bu nedenle tarım sigortası, üreticilerin karşılaşabileceği ekonomik zararların önüne geçmek için büyük bir gereklilik haline gelir. Türkiye'de tarım sigortaları alanında en yetkin organizasyon, devlet destekli TARSİM sistemidir.

Tarım sigortası yaptırmak isteyen bir üretici öncelikle Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS), Örtü Altı Kayıt Sistemi (ÖKS) veya Hayvancılık Bilgi Sistemi (HAYBİS) gibi ilgili kayıt sistemlerine dahil olmalıdır. Bu kayıtlar güncel değilse sigorta poliçesi düzenlenemez.

Kayıt işlemlerinin ardından üretici, TARSİM ile sözleşmesi olan bir sigorta şirketine veya yetkili acenteye başvurarak tarım sigortasını başlatabilir. Eksperler tarafından üretim alanının ve hayvan varlığının kontrolü yapılır, ardından uygun teminatlar ve riskler belirlenerek poliçe oluşturulur.

TARSİM sigortası, devletin belirli oranlarda prim desteği sağladığı, geniş kapsamlı bir güvence sistemidir. Üretici, TARSİM poliçe bedelinin belirli bir kısmını öderken geri kalan kısım, devlet tarafından karşılanır. Bu uygulama küçük ölçekli üreticilerin de sigortaya erişimini kolaylaştırır.

Bazı üreticiler için özel ihtiyaçlara göre tasarlanan isteğe bağlı tarım sigortası seçenekleri de bulunur. Bu kapsamda seralar, arıcılık faaliyetleri veya fide üretimi gibi özel alanlara yönelik teminatlar sunulabilir. Üretici, kendi faaliyet alanına uygun sigorta türünü seçerek poliçesini ihtiyacına göre şekillendirebilir.

TARSİM Tarım Sigortaları Havuzu, tüm bu sürecin merkezi yapılanmasını ve organizasyonunu üstlenen kuruluştur. Havuz sistemi sayesinde risk dengesi sağlanır, büyük hasarların yükü tüm sistem tarafından paylaşılır. Tarım sigortası yaptırmak, maddi önlemin yanı sıra tarımsal üretimi uzun vadede sürdürebilmek adına stratejik bir adımdır.

Tarım Sigortasının Şartları

Tarım sigortası, üreticinin doğayla mücadele ettiği zorlu süreçlerde ekonomik güvencesini koruyan bir sistemdir. Ancak bu güvenceye sahip olabilmek için belirli ön koşulların sağlanması gerekir. Sigorta süreci sadece teminat kapsamı ve risk analizinden ibaret değildir.

Aynı zamanda tarımsal faaliyetlerin yasal ve kayıtlı biçimde yürütülmesini de esas alır. Bu yönüyle sistem hem üreticiyi hem de tarımsal kayıt düzenini disipline eder. Tarım sigortasından faydalanabilmek için yerine getirilmesi gereken şartlar şunlardır:

• TARSİM ile sigortalatılmak istenen ürün veya faaliyet, ilgili tarımsal veri sistemlerinde (ÇKS, ÖKS, HAYBİS vb.) kayıtlı ve güncel olmalıdır.
• Sigorta işlemleri, ekim veya üretim sezonunun belirli evrelerinden önce yapılmalıdır. Aksi takdirde risk gerçekleşmeden önce sigortalama yapılamaz.
• Sigorta kapsamına alınacak tarımsal faaliyet, eksperler tarafından yerinde değerlendirilir. Fiziksel koşullar, üretim alanının konumu, ürün tipi ve daha önceki zarar kayıtları göz önünde bulundurulur.
• Üretici, risk teminatlarını ve ödenecek prim miktarını içeren poliçeyi onayladıktan sonra sigortalama süreci tamamlanır. Böylece TARSİM sigorta şartları yerine getirilmiş olur.
• TARSİM poliçe bedelinin belirli bir kısmı, devlet tarafından karşılanır. Destek oranı ürün türüne ve risk grubuna göre farklılık gösterebilir.
• Sigorta priminin üreticiye düşen kısmı, poliçede belirtilen tarihlerde ödenmelidir.

Tarım sigortası şartları sadece üreticiyi değil, sigorta sisteminin genel işleyişini de güvence altına alan teknik kuralları içerir. Bu şartlar, olası zarar durumlarında sigorta tazminatının sorunsuz ödenebilmesi için büyük önem taşır. Üretici ile sigorta şirketi arasında düzenlenen TARSİM poliçesi, bu şartlara uygun olarak hazırlanır ve hem üretim hem de sigorta dönemi boyunca geçerliliğini korur. Doğru şartlarla yapılan sigorta, çiftçinin emeğini korurken tarımsal üretimin sürdürülebilirliğine de katkı sağlar.

TARSİM Sigortası Ne Zaman Yapılır?

Tarım sektörü, iklim koşullarına doğrudan bağlı olması nedeniyle öngörülemeyen pek çok riskle karşı karşıyadır. Bu sebeple çiftçilerin, üretim sezonu başlamadan önce gerekli önlemleri alması büyük önem taşır. TARSİM sigortası da bu noktada devreye girer ve tarımsal faaliyetleri, üretimin başlangıcından itibaren güvence altına alır. Ancak bu sigortadan maksimum fayda sağlanabilmesi için doğru zamanlamayla poliçe düzenlenmesi gerekir.

TARSİM sigortası, ürün bazında farklı dönemlerde yapılır ve her ürün için belirlenen sigorta süreci takvimi mevcuttur. Örneğin; buğday, arpa gibi hububat ürünleri için sigorta başvuruları ekim dönemi başlamadan kısa süre önce açılır ve sınırlı bir zaman diliminde yapılmalıdır. Meyve ağaçlarında ise çiçeklenme dönemi öncesi başvuru yapılması önerilir. Hayvancılıkla uğraşan üreticiler ise yıl boyunca sigorta yaptırabilir. Fakat hayvanların sağlık durumu ve yaş kriterleri göz önünde bulundurulur.

TARSİM’e başvurular, yetkili sigorta acenteleri aracılığıyla yapılmakta ve poliçe düzenlemeden önce sistemde kayıtlı bilgiler güncellenmelidir. Başvuruda bulunmadan önce üretici, TARSİM sigortası hesaplama işlemi yaparak hangi teminatları alabileceğini ve ne kadar prim ödeyeceğini önceden görebilir.

Sigorta süresi başlamadan önce yapılan başvurular, olası bir hasar durumunda tazminat alma hakkını garanti altına alır. Geç başvuru yapılması durumunda poliçe düzenlenemez ve üretici, herhangi bir kayıp durumunda ödeme talep edemez.

Hasar gerçekleştiğinde sistem tarafından görevlendirilen eksperler, hasar tespitine gelir ve değerlendirmenin ardından ödeme süreci başlatılır. TARSİM hasar ödemeleri, belirlenen şartlara uygunluk sağlandığında hızlı bir şekilde üreticinin hesabına aktarılır. Bu uygulama, üreticinin yeniden üretime dönmesini kolaylaştırarak sektörde süreklilik sağlar. Doğru zamanda yaptırılan TARSİM sigortası, hem doğa koşullarının getirdiği belirsizliklere karşı önlem alınmasını sağlar hem de tarımsal üretimin kesintisiz devam etmesine destek olur.

Tarım Sigortası Ne Kadar? 

Tarım sigortası, çiftçinin karşılaşabileceği doğal risklere karşı ekonomik dayanıklılığını artırmak amacıyla geliştirilmiş bir güvence sistemidir. Ancak bu önemli korumanın sağlanabilmesi için üreticinin belirli bir prim ödemesi gerekir. Tarım sigortasının maliyeti, çeşitli faktörlere bağlı olarak farklılık gösterir. Üretim türü, ekili alanın büyüklüğü, ürünün risk profili, coğrafi konum ve seçilen teminatlar, sigorta priminin belirlenmesinde rol oynar.

Üretici, poliçe kapsamına ne kadar fazla risk teminatı eklerse ödeyeceği prim de buna paralel olarak artar. Örneğin yalnızca don riski için sigorta yaptırmak ile don, dolu, fırtına ve yangın gibi çoklu riskleri kapsayan bir poliçe yaptırmak arasında fiyat farkı oluşur. Aynı şekilde yüksek riskli bölgelerdeki tarım alanları için ödenecek prim, daha düşük riskli alanlara göre daha fazla olabilir. Bu nedenle maliyetin belirlenmesinde üretim koşullarının detaylı olarak analiz edilmesi gerekir.

Meyve ve sebze üreticilerinin sıklıkla tercih ettiği TARSİM dolu sigortası hesaplama işlemi, ürünün hasar riskine göre primin netleşmesini sağlar. Bu hesaplama sayesinde üretici, hasar durumunda alacağı tazminat miktarını ve ödeme koşullarını önceden görebilir.

Aynı şekilde geniş teminat seçenekleriyle birlikte kullanılan TARSİM sigorta hesaplama aracı da çiftçinin mali planlama yapmasına büyük kolaylık sunar. Devlet, tarım sigortası sistemini desteklemek amacıyla primin belirli bir oranını karşılar. Bu oran, poliçe türüne göre yüzde 50 ile 70 arasında değişebilir. Devlet destekli bu yapı sayesinde üretici, cüzi bir ödeme ile büyük çaplı riskleri güvence altına alabilir.

Tarım sigortası maliyeti, her üretici için farklılık gösterdiği için en doğru fiyat bilgisi ancak kayıtlı bilgilerle yapılan kişisel hesaplama sonrası netleşir. Bu nedenle de üreticilerin sigorta yaptırmadan önce yetkili platformlardan detaylı bilgi alması önerilir.

TARSİM ve Tarım Sigortası ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular 

TARSİM itiraz nasıl yapılır? 

TARSİM’e yapılan hasar tespiti sonucuna itiraz etmek isteyen üreticiler, itiraz dilekçelerini hasar raporunun tebliğinden itibaren 5 iş günü içinde yazılı olarak ilgili sigorta şirketine iletmelidir. Bu süreçte gerekirse fotoğraf, video veya uzman görüşü gibi destekleyici belgelerle başvuru güçlendirilerek yeniden değerlendirme talep edilebilir.

TARSİM poliçe sorgulama nasıl yapılır?

TARSİM poliçe sorgulaması, e-Devlet üzerinden ya da TARSİM’in resmi internet sitesindeki “Poliçe Sorgulama” sekmesi aracılığıyla T.C. kimlik numarası veya vergi numarası girilerek kolayca yapılabilir. Dijital doğrulama sistemi sayesinde üreticiler, aktif poliçelerine ait teminat bilgilerini ve bitiş tarihlerini kısa zaman içinde görüntüleyebilir.

Tarım sigortası nasıl iptal edilir? 

Tarım sigortası iptali, poliçenin yürürlüğe girmemiş olması koşuluyla sigorta şirketine yazılı talepte bulunularak gerçekleştirilebilir. Eğer poliçe yürürlüğe girdiyse yalnızca mücbir sebep veya belgelenmiş üretim iptali gibi özel durumlarda iptal onayı alınabilir.

Tarım sigortasından nasıl emekli olunur? 

Tarım sigortasından emekli olabilmek için 2926 sayılı Tarım Bağ-Kur Kanunu kapsamında en az 15 yıl prim ödenmiş olması ve kadınlarda 50, erkeklerde 55 yaş şartının sağlanması gerekir. Emeklilik başvurusu, SGK il/ilçe müdürlüklerine dilekçeyle yapılarak çiftçilik faaliyetinin sona erdiğini belgeleyen evraklarla desteklenmelidir.